Menopoz

Menopoz kadın için doğurganlığın sona erdiği dönemdir. Bu dönemde yumurtalıklar yaşlanarak fonksiyonlarını kaybeder ve üreme çağı biter. Ergenlik gibi tamamen fizyolojik bir süreçtir.

Menopozun nedeni: Yumurtalıkların fonksiyonunu kaybetmesidir.  

Menopozun en önemli belirtisi: 1 yıldır adet görememektir. Bu dönemin öncesine menopoz öncesi dönem, sonrasına da menopoz denir.

Kaç yaşında menopoza girilir: Ülkemizde ortalama menopoz yaşı 51’dir. Ancak daha erken ya da daha geç de olabilir.

Belirtiler, Şikayetler

Menopoz süreci kişiden kişiye farklı şiddetlerde olabilir. Erken belirtiler dediğimiz nörolojik ve psikolojik semptomlarla seyreder. Menopoz sonrası döneme giren kadının en önemli laboratuvar bulgusu östrojenin 20’nin altında, FSH ve LH’nin en az 3 ölçümde 40‘ın üzerinde olmasıdır. FSH ve LH seviyeleri menopozdan 3 yıl sonra en yüksek seviyeye çıkar ve daha sonra kademeli olarak iner.

Östrojen eksikliğinden kaynaklı şikayetler hemen ortaya çıkarken kalp-damar hastalıkları ve kemik erimesine bağlı sorunlar geç dönemde görülür. Sıcak basması ve terleme en çok görülen menopoz şikayetleridir. Ayrıca kadınlarda sıkıntı basma, huzursuzluk, iştah kaybı, hafıza kaybı, konsantrasyon bozukluğu, değişken ruh hali, libido kaybı görülebilir. Menopozla birlikte kemik dokusunda da değişiklikler meydana gelir.  

Menopoz Tedavisi

Menopoz tedavisini menopoz öncesi (pre-menopozal) ve menopoz sonrası (post-menopozal) dönem olarak iki ayırabiliriz.

Pre-menopozal dönem: Menopoz döneminde FSH ve yumurtalıklardan sentezlenen östrojenler eski özelliğini kaybeder. Yumurtalıklar yaşlanıp hormonal değişiklikler meydana gelirken tedavi bu değişimlerden dolayı görülen şikayetlere göre yapılır. Bu dönemde en çok görülen şikayetler ateş basması ve düzensiz adet kanamalarıdır. Genellikle hormonal tedaviler uygulanır. Tedavinin dozu menopoz sonrası dönemdekinden farklıdır. Amaç hastanın belirli dönemlerde adet kanamasının oluşumunu sağlamak ve hastayı rahatlatmaktır.

Post-menopozal dönem: Menopoz sonrası dönemin tedavisinde asıl amaç kaybedilen östrojen hormonunu yerine koymaktır. Burada en önemli sorun hormonların nereye, ne şekilde ve ne kadar süreyle kullanılacağıdır. Ateş basması şikayetlerinin veya vajinal incelmelerin engellenmesi durumunda kişiye uygun olacak tedavinin yol ve süresini hesaplamak mümkün olabilir. Menopozun geç sorunu olan kemik erimesinin hızlanması ve kalp-damar hastalığı riskinin artması söz konusu olduğunda ise kişiye özel tedavi dozunu ayarlamak mümkün olamaz. Bu sebeple tedaviler çeşitli araştırmalardan elde edilmiş sonuçlar çerçevesinde planlanmaya çalışılır.